انواع سردرد و راههای درمان آن
سردرد می‌تواند یکی از استرس‌برانگیزترین شرایط باشد، مخصوصا وقتی ندانید برای تسکینش چه باید بکنید. حدود ۳۸ میلیون آمریکایی از میگرن رنج می‌برند و من هم یکی از اینها بودم. بعد از سالها درد بیچاره‌کننده و اعصاب‌خوردکن، دانستم که باید خودم را مسلح به اطلاعات درست کنم تا احساس بهتری داشته باشم.
در مورد هشت تا از معمول‌ترین انواع سردردها چیزهایی یاد گرفتم و این‌که باید در مواجهه با آنها چه بکنم.
سردرد کافئینی
انواع سردرد و راههای درمان آن
اگر عاشق قهوه هستید و در طول روز، زیاد از آن می‌نوشید، مغزشما به همان مقدار روزانه از کافئین عادت می‌کند. و اگر به هر علتی، قهوه معمول‌تان را ننوشید، مغزتان به مشکل برخواهد خورد و در نهایت با یک سردرد ناگوار مواجه خواهید بود. تنها دو راه‌حل برایش وجود دارد: یا مقدار کافئین همیشگی‌تان را در ساعت معمول بنوشید و یا کلا این عادت را ترک کنید.
سردرد بستنی
این سردرد آنقدر رایج است که باید درموردش حرف زد. حتی اگر جزو خفیف‌ترین‌ها باشد. شاید به آن ” انجماد مغز” بگویید، اما نام پزشکی آن ” غده عصبی ایجاد کننده درد” یا Sphenopalatine ganglion می‌باشد. سردردهای بستنی به‌دلیل خوردن غذاهای منجمد مانند بستنی ایجاد می‌شوند و تنها مرهم آن آهسته خوردن و یا توقف خوردن تا یک دقیقه است، یا می‌توانید دهان‌تان را با آب گرم شستشو دهید.
سردرد تنشی
این رایج‌ترین سردرد است و معمولا به‌دلیل استرس ایجاد می‌شود. همچنین می‌تواند به‌علت وضعیت بد بدن و یا محکم فشردن ناخودآگاه آرواره باشد.
یک سردرد تنشی، احساس ضربان دارد، و یک فشار دردناک روی طرفین سر یا در گردن و پشت سر وجود دارد که اگر تسکین داده نشود می‌تواند شدیدتر شود. بهترین درمان معمولا یک مسکن معمولی است، مثل استامینوفن، ایبوبروفن یا آسپرین. برای اجتناب از سردردهای تنشی در آینده، استرس را کنترل کنید، مراقب وضعیت بدن و تنفس‌تان باشید و مثبت فکر کنید.
سردرد دندانی
این نوع سردرد به‌علت شرایط دندانی ایجاد می‌شود، مانند دندان قروچه، یا دندان سابیدن هنگام خواب. مشکلات فک و آرواره روی رباط‌ها، عضلات و غضروف فک تاثیر گذاشته و به قسمت بالای سر متساطع می‌شود و موجب سردرد می‌گردد.
دندانپزشک می‌تواند به شما در درمان منبع درد کمک کند، کمپرس گرم یا سرد هم می‌تواند درد را تسکین دهد، پروتز محافظ شب و گاهی درمان دارویی هم مفید است.
سردرد خوشه‌ای
سردردهای خوشه‌ای معمولا در یک طرف سر رخ می‌دهند و اغلب همراه با قرمزی چشم‌ها و تشکیل اشک هستند. می‌توانند ۱۵ دقیقه تا ۳ ساعت طول بکشند و تا حدی شدید هستند که گاهی به آن سردرد “انتحاری” می‌گویند. این سردردها معمولا به‌دلیل سیگار، الکل و یا ارتفاع به‌وجود می آیند. در موارد خیلی نادر، غذاهای پر نیتریت مانند بیکِن و گوشت‌های کنسرو شده هم می‌توانند دلیل این درد باشند.
سردردهای خوشه‌ای اغلب در مردان رایج هستند و می‌توانند با تریپتان‌ها یا در موارد ناشی از ارتفاع با اکسیژن درمان شوند. اجتناب از الکل، سیگار، و داروهایی مانند نیتروگلیسیرین که موجب گشادشدن رگ‌های خونی می‌شوند هم مفید است.
سردرد قاعدگی
زنان پیش از شروع عادت ماهیانه‌شان، با افت استروژن مواجه می‌شوند که موجب PMS می‌شود. این سردردها علائم متداول بوده و معمولا بین سه روز پیش از قاعدگی و دو روز بعد از آن ظاهر می‌شوند.
این سردردها از نوع نه‌چندان جدی بوده و می‌توانند با داروهای قابل خرید بدون نسخه پزشک هم مداوا شوند. شما می‌توانید با نوشیدن آب کافی و جلوگیری از کم آب شدن بدن و حفظ تمرکز به کمک مدیتیشن و یوگا و یا سایر ورزش‌ها، به‌طور طبیعی از این سردردها پیشگیری نمایید.
انواع سردرد و راههای درمان آن
سردرد میگرنی
میگرن، شدیدترین نوع سردرد است و احتمال بروز آن در زن‌ها سه برابر مردهاست. هرچند دلیل قطعی آن شناخته شده نیست اما گفته می‌شود که عواملی مانند صرفنظر از وعده غذا، عدم تعادل هورمونی یا عادات خواب نامنظم، برانگیزاننده میگرن هستند.
میگرن را با داروهایی مانند استامینوفن، ایبوپروفن و یا تریپتان‌ها می‌توان مداوا کرد. من شخصا راهکارهای طبیعی عالی برای کاهش سردردهای میگرنی یافتم که شامل برنامه خورد و خواب منظم، ترک کافئین و الکل و اجتناب از صدای بلند و نورهای درخشان و شدید می‌شود.
سردرد آخر هفته
باور بر این است که “سردردهای آخرهفته” به‌دلیل زیاد خوابیدن در روزهای تعطیل ظاهر می‌شود. و خصوصا در میان افرادی که هفته‌ای پراسترس و خواب نامنظم و ناکافی در طول هفته دارند رایج است.
بهترین راه پیشگیری از آن این است که تاجایی که امکان دارد در طول هفته برنامه خواب منظم داشته باشید.
انواع سردرد و راههای درمان آن
انواع سردردهای دیگر
پزشکان تا کنون صدها نوع بیماری مربوط به سردرد را شناسایی کرده‌اند. در اینجا فقط به چند مورد از آنها اشاره می‌کنیم.
سردردهای دارویی
سردرد به عنوان یکی از اثرات جانبی بسیاری از داروها معرفی شده است. هرچند عجیب به نظر می‌رسد، ولی خیلی از داروهایی که برای درمان سردرد به کار می‌روند هم می‌توانند باعث سردرد حاصل از مصرف بیش از حد دارو یا سردردهای بازگشتی (عودکننده) شوند. به خصوص مبتلایان به میگرن در معرض گرفتار شدن در یک چرخه‌ی دردناک هستند که باعث می‌شود بیشتر دارو مصرف کنند و به این ترتیب دردشان هم بیشتر می‌شود. اگر مدام دچار سردرد می‌شوید و برای درمان آن بیشتر از ۱۰ تا ۱۵ روز در ماه از دارو استفاده می‌کنید (چه داروهای معمول و چه داروهای جدی‌تر با نسخه‌ی پزشک) احتمالا دچار سردرد ناشی از مصرف بیش از حد دارو می‌شوید. برای این که متوجه شوید سردردتان به این خاطر است یا نه، مصرف دارو را متوقف یا به تدریج کم کنید؛ البته قبل از آن حتما با پزشک‌تان مشورت کنید. وقتی در حال ترک دارو هستید یک کورتیکواستروئید مثل پردنیزون (prednisone) می‌تواند به کنترل درد کمک کند.
انواع سردرد و راههای درمان آن
چه سردردهایی نگران‌کننده‌اند؟
شما می‌توانید مراقبت‌های لازم برای بسیاری از انواع سردرد را خودتان انجام دهید. برای موارد شدیدتر دکتر هم می‌تواند با تجویز دارو به شما در کنترل سردردتان کمک کند. به غیر از این موارد، سردردهایی هم هستند که احتیاج به مراقبت‌های پزشکی فوری دارند. در اینجا به بعضی موارد هشداردهنده اشاره می‌کنیم:
سردردهایی که بعد از سن ۵۰ سالگی به وجود می‌آیند
ایجاد یک تغییر اساسی در الگوی معمول سردردهای‌تان
یک مورد عجیب و شدید که می‌توانید آن را «بدترین سردرد عمرتان» بنامید
دردی که با حرکت یا سرفه تشدید می‌شود
سردردی که مدام بدتر می‌شود
تغییر در شخصیت یا عملکرد ذهنی
سردردهایی که با تب، گرفتگی گردن، گیجی، کاهش هوشیاری یا حافظه، نشانه‌های عصبی مثل تاری دید، اختلال در تکلم، ضعف، کرختی یا حمله‌های ناگهانی همراه باشند
سردردهایی که همراه با قرمزی و درد چشم اتفاق می‌افتند
سردردهای همراه با درد و فشار در ناحیه‌ی شقیقه
سردرد بعد از ضربه به سر
سردردهایی که مانع فعالیت‌های روزمره می‌شوند
سردردهای ناگهانی، خصوصا مواردی که شما را از خواب بیدار می‌کنند
سردرد در کسانی که سرطان یا مشکلات سیستم ایمنی دارند
انواع سردرد و راههای درمان آن